کورههای آهکپزی
پختن آهک در قدیم در کوره هائی با تاقی از سنگ آهک و جایگاهی در زیر کوره صورت میگرفت. کوره را پر از سنگ آهک مینمودند و آنگاه سوخت را در آن قرار داده و چهار روز پشت سر هم به سنگ آهک گرما میدادند تا بپزد و آهک زودگیر به دست آید. از دیدگاه شیمیائی سنگ آهک که کربنات کلسیم است در اثر گرما به اکسید کلسیم تبدیل میشد.
کاربرد ملات آهک در ساختمانهای سنگی و آجری به عنوان ملات و نیز در روکشی دیوارها از زمان اشکانیان معمول بوده است. بهرهگیری از آهک در عصر ساسانیان نیز ادامه یافت.
مردمان قدیم ویژگیهای شیمیائی و مکانیکی آهک و آمیزهٔ آن با دیگر مواد را خوب میشناختند. آنان با تجربه دریافته بودند که چگونه میتوان با آمیختن خاک با آهک و دیگر مواد، مصالحی مقاوم و با ملاتهائی غیرقابل نفوذ ساخت. سنگ آهک در کورههای نوشته شده در زیر میپزند:
کوره تنوری
کوره تنوری پیش ترین کوره آهک پذی در ایران است. در این کوره جای سنگ آهک و آتش ثابت است و درجهٔ گرما، در همه جای کوره یک اندازه نیست و جنس آهکی که در این کوره پخته شود همگن نیست. گذشته از این، هنگام سرد شدن آهک پخته، گرمای آن گم میگردد. این کوره برای آهک پزی کم به کار میافتد.
کورهٔ حلقه ای
برای آهک پزی زیاد به کار میافتد و روند کار آن مانند آجرپزی است. در این کوره لاشه سنگ آهکی را با ۳۰٪ جای خالی میچینند، جوری که شعله آتش از لای سنگها به بالا زبانه بکشد و همه سنگها شعله بخورند، گرم و داغ شده بپزند.
کوره ایستاده
بیشتر برای تهیه آهک کارخانهها، مانند کارخانه قند به کار میافتد. این کوره استوانه ایستادهای است که از بالا بارگیری شده، از پایین آتش میشود. در این کوره خرده سنگ آهک میریزند که هنگام سریدن به پایین کوره، میپزند و از ته کوره پایین میریزند. گنجایش کورههای ایستاده روزانه تا ۱۵۰ تن است. در این کوره زغال سنگ،سوخت آبکی و گازی میسوزانند، اگر به آهک زیاد نیاز باشد، آن را در کورهٔ حلقهای یا کوره گردندهٔ خفته میپزند.
کوره گردنده خفته
کارش مانند کوره سیمان پزی است اما گرمای آن شدید نیست، سنگ آهک کلوخه به کوره ریخته میشود و کلوخهٔ آهک زنده از کوره بیرون میریزد. یا گرد سنگ آهک به کورهٔ، گردنده میریزند و گرد از کوره بیرون میریزد
آهک قم
صدف کاسپین بزرگترین تولیدکننده آهک قم , آهک هیدراته قم , آهک کلوخه قم , آهک پاکتی قم , آهک فله قم و ... می باشد.